DÜNYAMIZ İÇİN ‘GERİ KAZANIM’

Buzullar erimeye devam ediyor, dünyamız ısınıyor, nesli tükenen hayvan ve bitki türleri hızla artıyor, ekilebilir alanlarımız ve temiz su kaynaklarımız gittikçe azalıyor. Doğaya karşı gösterdiğimiz yaklaşım bize yaşam kalitesi olarak geri dönüyor. Doğayı korumak adına alınacak önlemler ve bu önlemleri destekleyecek kavramlar da ön plana çıkmaya başlıyor. Bununla beraber doğamız için alarmların çaldığı bu dönemde çöpler dahil elimizdeki kaynakların tümünü doğaya yeniden kazandırma gerekliliğini gösteren ve geri dönüşüm kavramının kapsamını genişleten, çağımızın ihtiyaçlarına daha iyi cevap veren ‘geri kazanım’ kavramı karşımıza çıkıyor.

GERİ KAZANIM NELERİ İÇERİYOR?

Her atık farklı bir yöntemle doğaya kazandırılmaktadır. Bu doğrultuda geri kazanım teknikleri doğaya zarar verebilecek maddeleri doğru ayrıştırmamızı ve yeniden kazanmamızı sağlamak adına oldukça önemlidir. Atıkların yeniden kullanılabilir hale gelmesi için kullanılan yöntemler arasında belirgin farklılıklar vardır. Geri kazanım teknikleri bilmek ve doğru tanımlamak dönüşüm projelerinin doğru kurgulanması için oldukça önemlidir.

GERİ KAZANIM TEKNİKLERİ;

1- Geri Dönüşüm (Recycle);

Atık materyalden, o materyalin üretiminde kullanılan hammadde elde edilmesi işlemi, geri dönüşüm olarak adlandırılmaktadır. Çeşitli fiziksel ve kimyasal işlemlerden geçerek geri dönüştürülmüş hammadde, başka ürünlerin üretiminde kullanılabilir duruma gelmektedir.

Atık materyale uygulanan fiziksel ve kimyasal işlemler kalite kaybına sebep olmaktadır. Her dönüşümde materyalin kalitesi azaldığından, sonsuza kadar geri dönüştürülemezler ve nihayetinde mikro plastik halinde suya ve toprağa karışırlar. Geri dönüştürülmüş plastikten oyuncak, kablo gibi ürünler üretilir ve bunlarda sonunda çöp haline gelir. Aynı şekilde kağıt liflerinin de her geri dönüşümde boyları kısalmaktadır ve geri dönüştürülemeyecek kadar kısaldıklarında yakılarak yok edilirler.

2- İleri Dönüşüm (Upcycle);

Atık materyalin hiçbir işlemden geçmeden farklı bir amaca hizmet edecek şekilde kullanılması veya onunla tamamen yeni başka bir ürün üretilmesi işlemi ileri dönüşüm olarak adlandırılmaktadır. Bir atığı ileri dönüşümle değerlendirmek için hiçbir fiziksel veya kimyasal ön işlemden geçirmeye gerek yoktur. Ön işlem gerektirmediği için, materyalin kalitesi bozulmadan daha uzun süre boyunca kullanılmasına olanak tanır. Bu da materyalin yaşam döngüsünü, geri dönüşümün yaptığından daha fazla uzatır. İleri dönüşümle yapacaklarınız tamamen hayal gücünüze ve el becerinize bağladır.

3- Aşağı Dönüşüm (Downcycle);

Atık materyalin daha düşük değere sahip bir materyale dönüştürülmesi ise aşağı dönüşüm olarak adlandırılmaktadır. Aşağı dönüşüm çoğu plastik için geçerlidir. Geri dönüşüm için toplanan ‘plastik’ şişeler ve diğer ‘plastik’ ürünler izolasyon malzemesi gibi düşük kaliteli ürünler olarak dönüştürülmektedir.

Çoğu kağıt ve plastik ürün aşağı dönüşüm olarak dönüştürülmektedir. Bizler çevremizi korumak adına, mümkün olduğunca bu ürünleri satın almayı ve tüketmeyi önlemeliyiz. Bunun yerine, tek kullanımlık öğeleri tekrar kullanılabilir olanlarla değiştirmenin yollarını ve bu malzemeleri azaltmanın yollarını düşünmeliyiz.

DÜNYAMIZ İÇİN ‘GERİ KAZANIM’